Harvad tıp okuluna kayıtlı Schepens göz araştırmaları enstitüsünden bilim adamları bakteriyel patojenlerin nasıl oluyor da derideki koruyucu tabakayı aşıp vücudu enfekte ettiğini buldular ve bu çalışmalarını PLoS ONE derigisin de yayınladılar. Streptococcus pneumoniae bakterisinin salgın türü enzim salgılayarak mukin tabakasına ve mukosal zara zarar verdiği tespit edildi. Bu bakterinin saldırısına yakalanmış hastalar göz yanması şikâyetinde bulunuyorlar.

Schepens laboratuarlarının kıdemli araştırmacılarından aynı zamanda baş sorumlusu olan Dr. Gipson; Bu buluşun kendilerini heyecanlandırdığını ve yakın bir zaman bakteri kaynaklı rahatsızlıkların teşhis ve tedavisinde yeni yolların oluşmasına neden olabileceğini belirtti.

Enfeksiyonların %80’ninden fazlası vücuttaki mukus zarının bulunduğu bölgeler arasında olmaktadır. Bunlar, epitel yüzeyler, genital bölgeler, soluk yolu üzeri bölgeleri ve bağırsak yolu üzeri bölgeler den oluşmaktadır. Mukus zarının üst yüzeyleri iki çeşit mukin molekülü tarafından korunmaktadır. Bunlardan ilki yabancı molekülleri zar üzerinden dışarı atabilecek şekilde özelleşmişken, diğeri de bir kalkan oluşturarak bu moleküllerin mukus zarından geçişini engellerler.

Bu zar iki tip bakteriyel patojene maruz kalıyor. Bunlardan ilki “fırsatçı” olarak adlandırılan türlerdir. Bu türün genel özelliği koruyucu zar üzerine yerleşip, vücudun zayıf bir anını yakalayıp organizmayı enfekte etmesidir. Genellikle bu tür enfeksiyonlar vücudun en zayıf düştüğü ameliyat sonrası gerçekleşmektedir. Diğeri ise fırsatçı olmayıp “saldırgan “ olarak bilinen tiplerdir. Bunlar agresif şekilde vücuda saldırırlar ve vücutta çeşitli salgın hastalıklara neden olabilirler.

PLoS ONE’ da yayınlanan çalışmaya kadar, bu tür saldırgan bakteriyel patojenlerin vücuda nasıl enfekte ettiği konusunda az bilgi vardı. Schepenstaki bilim adamları bu konu ile ilgili bulmacayı çözebildi.
Bilim adamları kültür ortamında yetiştirdikleri bu bakterileri, gözdeki ortama benzeyen bir protein yapıya koydular ve yapının enfekte olduğunu gördüler. Bakterinin mukus zarını geçip bu enfeksiyonu gerçekleştirebilmesi için bir çeşit enzim kullandığını düşündüler. Kütle spektrometresi yöntemi ile bunun ZmpC adı verilen bir enzim olduğunu düşündüler. Bunun ispatlaya bilmek içinde bu enzimi üreten geni bloklanan bakterileri protein kültürüne gönderdiler ve sonuçta bu bakterilerin enfeksiyona neden olmadığı keşif edildi. Bu sayede bakterilere enfekte etme gücünü kazandıran silahın bu enzim olduğu ispatlandı.

Dr. Gipson, Bu gelişmelerin ilaç çalışmalarına da büyük etkisi olacağını ve yakın bir gelecekte bakteriler ile olan mücadele daha etkili ilaçlar geliştirilebilineceğini düşünüyor.